اثبات الوصیة (کتاب)اثبات الوصیة للامام علی بن ابی طالب علیه‌السّلام ، تالیف ابوالحسن مسعودی، در موضوع اثبات امامت و دربردانده اطلاعاتی پیرامون زندگی پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و دوازده امام است که در قرن چهارم تدوین شده است. ۱ - ساختار و گزارش محتواهمان گونه که از نام کتاب پیداست، موضوع بحث دراین اثر، اثبات وصایت و جانشینی امام علی علیه‌السّلام از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اختصاص دارد؛ اما به مناسبت، از سایر ائمه هم سخن گفته و نیمی از کتاب را به آنان اختصاص داده است. ۲ - هدف مؤلفهدف مؤلف آن بوده که تسلسل وصایت و جانشینی را در میان انبیاء اثبات و به امیرالمؤمنین علیه‌السّلام و امامان علیه‌السّلام پس از او متصل نماید. بدین جهت شرحی از زندگی پیامبران از آدم تا خاتم همراه جانشینان آنان ارائه می‌دهد. اثبات الوصیة در دو قسم تنظیم شده است: قسمت نخست درباره حجت‌های الهی از آدم تا محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و قسمت دوم، درباره حجج الهی از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم تا حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف است. مؤلف کتاب برای مطالب خود منبعی ذکر نکرده و غالبا سلسله اسناد خود را نیاورده است. البته در قسمت دوم تا حدودی به برخی راویان اشاره کرده، لیکن آن هم سند کاملی برای روایات به شمار نمی‌رود، بلکه فقط به چند نفر از راویان میانی اشاره می‌کند. او داستان زندگی و معجزات انبیا و ائمه را به صورت پیوسته نقل می‌کند و تنها گاهی با عبارت «روی» مطالب را از همدیگر تفکیک کرده است. مطالب اثبات الوصیة در منابعی؛ همچون کافی و بصائر الدرجات و کتب مشابه حدیثی یا تاریخ ائمه وجود دارد. نویسندگان بعدی نیز به طور گسترده‌ای از او نقل کرده‌اند و این کتاب در میان کسانی چون صاحب الخرائج و الجرائح و مناقب نویسان بعدی رواج داشته و مجلسی نیز از آن در بحار فراوان بهره برده است. ۳ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |